მწვანე ბიზნესი იზიარებს მანერებს რომლებიც მიმართულია ჩვენი პლანეტის და
ადამიანების კეთილდღეობისკენ. ის არ იყენებს უთანასწორო შრომას. ქმნის სამუშაო
ადგილებს რომელიც არის სოციალურად სამართლიანი და ეკონომიკურად მდგრადი.
მწვანე ბიზნესი ცხოვრების ჯანსაღი ხარისხის გარანტიაა. ის იყენებს უსაფრთხო
ინგრედიენტებს , იცავს ჯანმრთელი ცხოვრების წესებს პროდუქტების და სერვისებს
წარმოების დროს სხვა და სხვა ინდუსტრიებში. მაგ: ჯანმრთლი საცხოვრებელი,
მდგრადი სოფლის მეურნეობა,ხელმისაწვდომი განათლება, სუფთა ენერგია და
ენრგოეფექტურობა, სამართლიანი ვაჭრობა, ჯანსაღი ჰაერი, სუფთა წყალი და სხვა.
მწვანე ბიზნესები ამცირებენ, ხელახლა იყენებენ და გადაამუშავებენ, რესურსებს.
მნიშვნელოვანია ის რომ მწვანე ორგანიზაციები უზრუნველყოფენ აგლომერაციებში,
მცირე თემებში და სოფლებში ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას. ხშირ
შენმთხვევებში ურბანულ ერთეულებში მცხოვრები სოციუმები თვითონ ქმნიან და
ავითარებენ მწვანე ბიზნესებს გამომდინარე კონკრეტული საჭიროებებიდან. ასეთი
ბიზნესები პატივისცემას და ღირსებას ანიჭებენ თანამშრომლობას სამეზობლო
არეალებთან.
ისმის საკითხი ვინ აიდენტიფიცირებს ასეთი ტიპის ბიზნესებს და როგორ ენიჭებათ მათ
რეიტინგები?? გრეენ ამერიკა https://www.greenamerica.org/gbn/green-business-
certification/green-business-standards არის ერთ-ერთი ავტორიტეტული წამყვანი
ავთენტური სანდო ნიშანი ნამდვილი მწვანე ბიზნეს პრაქტიკისთვის. ეს დამღა აღიარებს
ბიზნესებს, რომლებიც გამოირჩევიან სოციალური და გარემოსდაცვითი
პასუხისმგებლობით და აკმაყოფილებდნენ ან გადააჭარბეს მწვანე ბიზნესის
სტანდარტებს.
ეს სისტემა ასერტიფიცირებს ბიზნესებს, რომელნიც თავიანთ საქმიანობას იყებებენ
როგორც სოციალური ცვლილების პლატფორმას. გრინ ამერიკა სერტიფიცირებას ანიჭებს
ბიზნესებს რომლებიც:
ეს სისტემა ასერტიფიცირებს ბიზნესებს, რომელნიც თავიანთ საქმიანობას იყებებენ
როგორც სოციალური ცვლილების პლატფორმას. გრინ ამერიკა სერტიფიცირებას ანიჭებს
ბიზნესებს რომლებიც:
– აქტიურად საქმიანობენ პოზიტიური სოციალური ცვლილებისათვის
– ოპერირებენ როგორც „ღირებულებებზე დაფუძნებული“ საწარმოები სოციალური
სამართლიანობის და გარემოსდაცვითი მდგრადობის შესაბამისად
– გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობით ახდენენ მასალების მოპოვებას,
გადამუშავებას, ყიდიან პროდუქციას და მართავენ თავიანთ პროცესებს და
ძირითად საშუალებებს
– არიან სოციალურად თანასწორნი, და განძრახული აქვთ სანიმუშო მუშაობა,
რითაც სარგებლობენ მომუშავეები, კლიენტები, თემები და სარგებელი მოაქვს
ასევე გარემოსათვის.
– ანგარიშვალდებულნი არიან თავიანთი სამუშაოს გამო თავიანთი სრულყოფის
თვალყურის დევნებით და ბიზნესის ყოველი დეტალის გამჭვირვალობით.
მწვანე ბიზნესები სერტიფიცირდება მწვანე ბიზნესის ზედმიწევნითი სტანდარტებით
ორმოცზე მეტ ინდუსტრიის სახეობაში. ყველა აპლიკანტმა კომპანიამ უნდა
დააკმაყოფილოს გრინ ამერიკის ზოგადი ბიზნეს სტანდარტი, და ასევე დარგობრივი
ინდუსტრიული სტანდარტი.
მწვანე მიმართულებით ყველაზე კაგადა განვითარებული სამშენებლო ინდუსტრია ამ
სფეროში არსებობენ ცალკეული მარეგისტრირებლები მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში, მათ
შორის საქრთველოშიც
მწვანე შენობა არის შენობა, რომელიც აშენებულია უფრო მაღალი (გაუმჯობესებული)
მახასიათებლებით, ვიდრე ამას მოითხოვს ქვეყანაში არსებული საკანონმდებლო /
ტექნიკური მოთხოვნები და დამკვეთების სამშენებლო პრაქტიკა. მწვანე შენობის
ამოცანა შემდეგია:
უზრუნველყოს გლობალურ გარემოზე უარყოფითი ზემოქმედების შერბილება
(ნახშირორჟანგის ემისია, ოზონის შრის დაზოგვა, მოპოვებული მასალების /
ნედლეულის დაზოგვა, წყლის რესურსების დაზოგვა და ა.შ)
უზრუნველყოს ობიექტის და მისი მიმდებარე ტერიტორიის ლანდშაფტის
გაუმჯობესებული ხარისხი (დატბორვის რისკი, შუქით დაბინძურება, თბური კუნძულის
ეფექტი, ადგილობრივი ეკოსისტემის შენარჩუნება, ავტომანქანებით მგზავრობის
რაოდენობების შემცირება და ა შ.)
შექმნას შენობით მოსარგებლეთათვის ჯანსაღი სამუშაო და სამყოფი გარემო:
არატოქსიკური ადგილსამყოფელი, ერგონომიული ბუნებრივი და ხელოვნური განათება,
ჰაერის გაუმჯობესებური ხარისხი, აკუსტიკური გარემო (ხმაურის ჩახშობა, სათავსოებს
შორის იზოლაცია, რევერბერაცია), კომფორტული თერმული გარემო და ა. შ.
მსოფლიო გამოცდილებით, მწვანე შენობის საწყისი ღირებულება იმავე წარმადობის
ჩვეულებრივ შენობასთან შედარებით 5-10%-ით უფრო მეტია, მაგრამ შენობის
ექსპლოატაციის მთელ მანძილზე მისი მთლიანი ღირებულება (მშენებლობა+მოვლა-
პატრონობა) გაცილებით დაბალია. ეს განპირობებულია ენერგიის ხარჯის მნიშვნელოვნად შემცირებით, ასევე წყლისა და ნარჩენების მართვის ხარჯების დაკლებით.
გარდა პირდაპირი დანახარჯისა, მწვანე შენობის ძირითადი რესურსების დაზოგვა ან
დამატებითი მოგება მდგომარეობს მასში მიმდინარე პროცესების უფრო ხარისხიანად ან
ეფექტურად წარმართვაში: მაგალითად, მწვანე სკოლებში ბავშვების მიერ უკეთესი
აკადემიური მოსწრება, მწვანე საავადმყოფოებში – უფრო ადრეული მკურნალობა,
მწვანე სავაჭრო დაწესებულებებში – მომატებული გაყიდვები და ა შ.
ბიზნეს სახლის შემთხვევაში მწვანე ინფრასტრუქტურის შექნმის გზით მოსალოდნელი
არის მასში მიმდინარე პროცესების უფრო ხარისხიანი მიმდინარეობა. რადგან თავისი
არსით ბიზნეს სახლი უკავშირდება ათასობით ბიზნეს წარმომადგენლისათვის
მომსახურების გაწევას, შენობის გაუმჯობესებული ხარისხის გამო მოსალოდნელია
მსახურების მიღების მსურველთა გაზრდილი ნაკადი და მეტი დაკმაყოფილება,
ჩვეულებრივ შენობაში მიღებულ იგივე მომსახურებასთან შედარებით.
მწვანე შენობის საბაზრო (გასაყიდი ან გასაქირავებელი) ფასი ჩვეულებრივთან
შედარებით უფრ მაღალია. მყიდველი ან დამქირავებელი ზედმეტს იზდის იმ გაზრდილ
ხარისხში და მოგებაში, რაც მწვანე შენობას შეუძლია რომ მას მოუტანოს.
არის თუ არა შენობამწვანე, და რამდენად მწვანეა – ამას განსაზღვრავს დეველოპერისა
და მყიდველისაგან დამოუკიდებელი მესამე მიუკერძოებელი მხარე. შენობის მწვანე
მახასიათებლები დასტურდება სერტიფიკატით, რომელიც გაცემულია მსოფლიოში
ნდობით აღჭურვილი ორგანიზაციების მიერ.
მწვანე მშენებლობის რეიტინგის და სერტიფიცირების მაჩვენებლები
გათვალისწინებულია მშენებლობის დაპროექტების საფეხურიდან მისი
ექსპლუატაციიდან გამოყვანის ჩათვლით. ეს მაჩვენებლები გამოიყენება მწვანე
მშენებლობის რეიტინგისა და სერტიფიცირების სქემებში როგორც ძირითადი
მიმართულებების ან კონკრეტული გარემო პირობების სწრაფი ცვლილებების გაზომვის
ინსტრუმენტი შენობის ექსპლუატაციის პერიოდის სხვადასხვა საფეხურის
განმავლობაში.
ჩამოყალიბებულია და მთელ მსოფლიოში მოქმედებს მწვანე მშენებლობის რეიტინგისა
და სერტიფიცირების მრავალი სქემა. მათგან ყველაზე ფართოდაა გავრცელებული ამერიკული LEED და ბრიტანული BREEAM სისტემები. როგორც ქვემოთ ცხრილშია ნაჩვენები, აღნიშნული სქემებით გათვალისწინებული კრიტერიუმები ბევრ შემთხვევაში მსგავსია.
* – ატმოსფეროს ჩათვლით
** – წყლის მოხმარების ეფექტიანობა
*** – ჩართულია ენერგიაში
**** – დაპროექტების ჩათვლით
LEED-ი და BREEAM -ი არის მწვანე შენობების სერტიფიცირების მსოფლიოში ყველაზე
მეტად გავრცელებული საერთაშორისო სისტემა. მას ადმინისტრირებას უწევს ამერიკის
მწვანე მშენებლობის საბჭო მწვანე ბიზნესის სერტიფიცირების თავისივე ინსტიტუტის
მეშვეობით. სერტიფიცირების საფუძველია მინიმალური და სკრედიტო მოთხოვნების
შესრულება, რომლებიც ჯამდება და შედეგის მიხედვით შენობას ენიჭება
სერტიფიცირებული, ვერცხლის, ოქროს ან პლატინის სერტიფიცირებული ხარისხი.
სერტიფიკატს გასცემს ამერიკის მწვანე მშენებლობის საბჭო ან ორგანიზაცია BRE
წარდგენილი მტკიცებულებების საფუძველზე. მტკიცებულებებს აგროვებს ან ქმნის
LEED აკრედიტირებული კონსულტანტი ან BREEAM საერთაშორისო შემფასებელი. იგი
ასევე კონსულტაციას უწევს პროექტში მონაწილე ყველა მხარეს: დამკვეთს,
დამპროექტებელს, კონტრაქტორებს, სხვა კონსულტანტებს და ა.შ. სერტიფიცირების
პროცესის სწორ წარმართვაში.
სერტიფიცირებული შენობა დამკვეთისთვის წარმოადგენს მარკეტინგის ძლიერ
ინსტრუმენტს. სერტიფიკატი ადასტურებს შენობის გაზრდილ მახასიათებლებს და
წარმოადგენს მსოფლიო ბიზნესისათვის შენობის ხარისხის და დამკვეთის
გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის ყველაზე ცნობად დადასტურებას.
საქართველოში წარმატებით მუშაობს მწვანე მშენებლობის საბჭო რომლის მიზანია
ქვეყანაში მწვანე მშენებლობის ხელშეწყობა როგორ მიწოდების ასევე ბაზარზე
მოთხოვნის მხრიდან. საბჭოს მიერ შემუშავებული შეფასებისა და სერტიფიცეირების
ინტეგრირებული სისტემის მოხედვით უკვე რეგისტრირებულია 5 ქართული ობიექტი.
ადგილობრივი სისტემა მორგებულია ადგილობრივ პროექტებზე და მაქსიმალურად
ხელს უქყობს ქარტულ ბაზარ თანდათანობით წინსვლაში მწვანე შენობების
რაოდენობისა და მახასიათებლების ზრდისათვის.
ადგილობრივი (ქართუი) სისტემით მწვანე შენბების რეგისტრაცია ანსაკუთრებით
ხელსაყრელია ადგილობრივად მართული / დაფინანსებული პროექტებისათვის, რადგან
მისი სირთულე ადეკვატურია ბაზარზე არსებული საინჟინრო ცოდნისა, თუმცა იგი
ფარავს მსოფლიო პრაქტიკით მწვანე მახასიათებლების სრულ სპექტრს.